Wat is een vlamboog?
Een vlamboog, in het Engels “Arc flash”, is een elektrische overslag tussen geleiders, vaak met explosieve energie. Dit gaat gepaard met een felle lichtflits, rondvliegende scherven, een drukgolf en giftige koperdampen. Er bestaan ook andere soorten vlambogen: zo maken lassers gebruik van een kleine, gecontroleerde vlamboog. Bij connectoren van zonnepanelen kan door een slecht contact ook een (kleine) vlamboog ontstaan, wat kan leiden tot brand en schade.
Geen enkele elektrische installatie kan zonder het risico op vlambogen functioneren zonder garantie. HyTEPS biedt de mogelijkheid om door middel van metingen hier inzicht in te krijgen. Eerst definiëren we precies welke soort vlambogen in elektrische installaties voorkomen, om vervolgens naar de oorzaken en gevolgen te kijken.
Kenmerken van een vlamboog
- Extreme temperaturen van meer dan 19.000 graden Celsius
- Rondvliegende (verhitte of gesmolten) scherven van de installatie
- Een drukgolf met een oorverdovende knal
- Een intens fel licht, in zowel het zichtbaar als onzichtbaar spectrum (infrarood)
De risico's voor uw medewerkers
- Externe brandwonden
- Interne brandwonden bij het inademen van geïoniseerde gassen
- Blindheid (tijdelijk of permanent)
- Lichamelijk letsel door de drukgolf
- (Permanente) gehoorbeschadiging
- Kopervergiftiging (de ingeademde kopergassen stollen in de longen waardoor er permanenten kopersubstantie in de longen achterblijft)
Meest voorkomende oorzaken van vlamboogincidenten
De meeste vlambogen worden veroorzaakt door menselijke fouten zoals het laten vallen van (geleidend) gereedschap. Daarnaast kan overbrugging van geleiders door knaagdieren ook tot vlambogen leiden met schade aan de verdeler en uitval als gevolg.
Wat is het verschil tussen kortsluiting en een vlamboog?
Kortsluiting is de oorzaak van een vlamboog. Als de bron van de kortsluiting (bijvoorbeeld een stuk gereedschap tijdens onderhoud) weg is, kan de vlamboog blijven bestaan. Dit komt omdat een vlamboog de lucht ioniseert: er ontstaat een stuk geleidende lucht, net als bij een bliksemschicht. Enkel wanneer de toevoer van stroom onderbroken wordt door bijvoorbeeld een zekering of het smelten van een kabel, zal de vlamboog ophouden.
Bij gelijkspanningsinstallaties is het risico op vlambogen vaak nog groter dan in wisselspanningsinstallaties. Tevens zal de impact van een vlamboog nog veel groter zijn. Dit komt omdat bij gelijkspanning de spanning niet ‘door de nul heen gaat’.
Vlambogen kunnen leiden tot ernstige letsels, zoals brandwonden, blindheid en kopervergiftiging, en vormen ook een gevaar voor bedrijfscontinuïteit. HyTEPS kan u met vlamboogsimulaties helpen inzicht te verkrijgen in de risico’s, de kennis van uw installatie te vergroten, en effectieve maatregelen te nemen.